Öz
In classical Turkish literature various verse dictionaries which are predominant with didactical aspect has been written up. Especially Farsi-Turkish dictionaries as Sunbulzade Vehbi’s Tuhfe-i Vehbi have an important role. Various dictionaries have been written as response referred to Tuhfe-i Vehbi. One of these is also Guherrîz which was written up by Durrî Suleyman Efendi. The work was published in Istanbul in 1267/1851. Guherrîz which is predominant by its didactical aspect and which has a small size takes attention with many of appretiations. Guher-rîz is composed of three parts. At the first part there are seven appreciations. In the part of dictionary argonised according to line of elifba alphabet with its introduction and epilog there are 10 histories written by various persons. In this study there will se a document translation ofter in verse FarsiTurkish dictionaries are introduced
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyya. Sicill-i Osmânî. C. II. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
- Bursalı Mehmed Tahir (1342/1926). Osmanlı Müellifleri. C.III., İstanbul: Matbaa-i Âmire.
- Çiftçi, Ömer (hzl.) (yty). Fatin Davud. Hâtimetü’l-Eş’âr (Fatin Tezkiresi). http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/TR,78465/fatin-davud---hatimetul-esar.html [erişim tarihi: 01.10.2015]
- Karaismailoğlu, Adnan (1990). “Manzum Sözlüklerimizden Tuhfe-i Remzî”. Millî Kültür. S. 74. s. 60-61.
- Kartal, Ahmet (2003). Tuhfe-i Remzî. Ankara: Akçağ Yayınları.
- Kılıç, Atabey (2006). “Klasik Türk Edebiyatında Manzum Sözlük Yazma Geleneği ve Türkçe-Arapça Sözlüklerimizden Subha-i Sıbyân”. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. S. 20. s. 65-77.
- Öz, Yusuf (1996). Tarih Boyunca Farsça-Türkçe Sözlükler. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara.
- Öz, Yusuf (1997). “Tuhfe-i Vehbî Şerhleri”. İlmî Araştırmalar. S.5. s. 219-232.
- Şemseddin Sâmi (1311), Kâmûsu’l-A’lâm. 3. cilt. Tıpkıbasım/Faksimile. Ankara: Kaşkar Neşriyat.
- Şentürk, A. Atillâ – KARTAL, Ahmet (2004). Üniversiteler İçin Eski Türk Edebiyatı Tarihi. İstanbul: Dergah Yayınları.
Öz
Klasik Türk edebiyatında eğitici ve öğretici yönü ağır basan çeşitli manzum sözlükler kaleme alınmıştır. Özellikle Sünbülzâde Vehbî’nin Tuhfe-i Vehbî’si gibi Farsça-Türkçe sözlükler önemli bir yer tutmaktadır. Çok beğenilen Tuhfe-i Vehbî’ye nazire olarak çeşitli sözlükler yazılmıştır. Bunlardan biri de Dürrî Süleyman Efendi’nin kaleme aldığı Güher-rîz’dir. Eser, 1267/1851’de İstanbul’da yayımlanmıştır. Öğretici yanı ağır basan ve küçük hacimli bir eser olan Güher-rîz, takrizlerinin çokluğu ile dikkat çekmektedir. Güher-rîz üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde 7 takriz bulunmaktadır. Elifba sırasına göre düzenlenmiş sözlük bölümünde giriş ve hatime bölümüyle birlikte 220 civarında beyit yer almaktadır. Son bölümde muhtelif kişilerce yazılmış 10 tarih vardır. Bu çalışmada Dürrî’nin Güher-rîz adlı manzum Farsça-Türkçe sözlüğü tanıtıldıktan sonra çevriyazılı metnine yer verilecektir.
Anahtar Kelimeler: Dürrî Süleyman, Güher-rîz, Farsça, Türkçe, manzum, sözlük.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyya. Sicill-i Osmânî. C. II. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
- Bursalı Mehmed Tahir (1342/1926). Osmanlı Müellifleri. C.III., İstanbul: Matbaa-i Âmire.
- Çiftçi, Ömer (hzl.) (yty). Fatin Davud. Hâtimetü’l-Eş’âr (Fatin Tezkiresi). http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/TR,78465/fatin-davud---hatimetul-esar.html [erişim tarihi: 01.10.2015]
- Karaismailoğlu, Adnan (1990). “Manzum Sözlüklerimizden Tuhfe-i Remzî”. Millî Kültür. S. 74. s. 60-61.
- Kartal, Ahmet (2003). Tuhfe-i Remzî. Ankara: Akçağ Yayınları.
- Kılıç, Atabey (2006). “Klasik Türk Edebiyatında Manzum Sözlük Yazma Geleneği ve Türkçe-Arapça Sözlüklerimizden Subha-i Sıbyân”. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. S. 20. s. 65-77.
- Öz, Yusuf (1996). Tarih Boyunca Farsça-Türkçe Sözlükler. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara.
- Öz, Yusuf (1997). “Tuhfe-i Vehbî Şerhleri”. İlmî Araştırmalar. S.5. s. 219-232.
- Şemseddin Sâmi (1311), Kâmûsu’l-A’lâm. 3. cilt. Tıpkıbasım/Faksimile. Ankara: Kaşkar Neşriyat.
- Şentürk, A. Atillâ – KARTAL, Ahmet (2004). Üniversiteler İçin Eski Türk Edebiyatı Tarihi. İstanbul: Dergah Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 12 Kasım 2015 |
| Gönderilme Tarihi | 28 Ekim 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Cilt: 1 Sayı: 2 |
Kaynak Göster
İlgi, katkı ve desteğiniz için teşekkür eder, iyi çalışmalar dileriz.
