İslam’da her hayrın başı olarak görülen besmele, ilahiyatın yanında edebî eserlere de konu olmuştur. Mesnevi ve divanlarda edebî bir tür teşkil edecek sayıda besmele manzumesi bulunmaktadır. Müstakil veya bir bölüm olarak karşımıza çıkan besmele manzumelerinde şairler besmeleyi teşbih ve mecazlarla tasvir etmişler, besmelenin faydalarını ve gerekliliğini vurgulamışlar ve besmeleyi oluşturan harfler üzerinden çeşitli benzetmeler yapmışlardır.
Bu çalışma XVII. yüzyıl divan şairlerinden Şeyh Nûşî’nin Tevşîhu’l-Letâif adlı nasihatnâme türündeki mesnevisinin girişinde bulunan besmelenâme üzerinedir. Yazıda öncelikle besmele ve edebî bir tür olarak besmele manzumeleri hakkında bilgi verilecek ardından bugüne kadar üzerinde hiçbir çalışma yapılmamış mesnevi kısaca tanıtılacaktır. Makalenin asıl bölümünde Şeyh Nûşî’nin besmelenâmesi şekil ve muhteva özellikleri yönünden incelenecek ve manzumenin transkripsiyonlu metni verilecektir.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Makaleler |
Authors | |
Publication Date | August 31, 2020 |
Submission Date | June 17, 2020 |
Published in Issue | Year 2020 Volume: 6 Issue: 3 |