Motorlu testere ile odun hammaddesi üretim çalışmalarının verim ve kalan ağaç zararı açısından incelenmesi: Bahçe Orman İşletme Şefliği örneği

Neşe Gülci; Abdullah Akay; Orhan Erdaş

doi:10.17099/jffiu.11250

Investigation of timber harvesting operations using chainsaw considering productivity and residual stand damage: The case of Bahçe Forest Enterprise Chief

Year 2016, Volume: 66 Issue: 2, 357 - 368, 01.07.2016

Neşe Gülci Abdullah Akay Orhan Erdaş

https://doi.org/10.17099/jffiu.11250

Abstract

Investigation of timber harvesting operations using chainsaw considering productivity and residual stand damage: The case of Bahçe Forest Enterprise Chief

Abstract: Timber harvesting activities are often performed in difficult conditions caused by the mountainous terrain conditions in Turkey. One of the most difficult and dangerous stages of the timber harvesting activities are felling, delimbing, and bucking stages. In some of the European countries with intensive forestry activities, felling, delimbing and bucking stages of timber harvesting are performed with harvesting machines (i.e. harvester, feller-buncher) while these processes are mostly performed with chainsaw in Turkey. The chainsaw operations which are not properly planned and implemented may results in considerable amount of time and productivity losses and environmental damages. At the same time, the risk of work accidents increases during the felling activities. Thus, it is very important to investigate productivity and residual stand damage of chainsaw operations. In this study, harvesting activities using chainsaw were evaluated in terms of productivity and environmental aspects. The field studies were conducted in Brutian Pine stands within Bahçe Forest Enterprise Chief of Osmaniye Forest Enterprise Directorate, located in Adana Forest Regional Directorate. Average productivity and timber volume were calculated as 4.06 m3/hr and 0.30 m3, respectively, and productivity increased as the amount of timber production increased. The results indicated that total number of injured trees as a result of felling operation was 43 in which 13 injuries were on live wood while 30 injuries were on tree barks. It was found that sapwood and bark injuries occurred at the top of the trees during felling activities due to tree hang ups.

Keywords: Felling, delimbing, bucking, chainsaw, productivity, residual stand damage

Motorlu testere ile odun hammaddesi üretim çalışmalarının verim ve kalan ağaç zararı açısından incelenmesi: Bahçe Orman İşletme Şefliği örneği

Özet: Ülkemizde odun hammaddesi üretim çalışmaları çoğunlukla dağlık arazi koşullarından kaynaklanan zor şartlarda gerçekleşmektedir. Odun hammaddesi üretim çalışmalarının en güç ve tehlikeli aşamalarından birini kesme, dal alma ve boylama aşamaları oluşturmaktadır. Ormancılığın yoğun olarak gerçekleştiği bazı Avrupa ülkelerinde üretim çalışmalarından kesme, dal alma ve boylama aşamaları üretim makineleri (hasatçı, kesici-istifleyici) ile gerçekleştirilirken ülkemizde genellikle motorlu testere ile gerçekleştirilmektedir. Uygun yöntemlerle planlanmayan ve uygulanmayan motorlu testere çalışmalarında önemli zaman ve verim kayıpları ile çevresel açıdan zararlar meydana gelebilmektedir. Aynı zamanda, kesme ve devirme çalışmaları sırasında iş kazası riski de artmaktadır. Bu nedenle, motorlu testere ile üretim çalışmalarının verim ve çevresel etkileri bakımından araştırılması büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada motorlu testereyle üretim çalışmaları verim ve kalan ağaç zararı açısından değerlendirilmiştir. Arazi çalışmaları Adana Orman Bölge Müdürlüğü, Osmaniye Orman İşletme Müdürlüğü, Bahçe Orman İşletme Şefliği sınırlarında Kızılçam (Pinus brutia Ten.) meşceresinde uygulanmıştır. Saatlik ortalama verim ve ortalama hacim sırasıyla 4,06 m3/saat ve 0,30 m3 olarak tespit edilmiş olup, üretilen odun hammaddesi arttıkça verimde artmıştır. Kesme ve devirme çalışmaları sonucu 13 adet diri odun yarası ve 30 adet kabuk yarası olmak üzere toplam 43 adet ağacın yaralandığı tespit edilmiştir. Ağaçların devrilmesi sırasında kalan ağaçlara takılması ve çarpması sonucu ağaçların üst kısımlarında diri odun ve kabuk yaraları meydana geldiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Kesme, dal alma, boylama, motorlu testere, verim, kalan ağaç zararı

Received (Geliş): 06.07.2015 - Revised (Düzeltme): 31.07.2015 - Accepted (Kabul): 08.08.2015

Cite (Atıf): Gülci, N., Akay, A.E., Erdaş, O., 2016. Investigation of timber harvesting operations using chainsaw considering productivity and residual stand damage: The case of Bahçe Forest Enterprise Chief. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University 66(2): 357-368. DOI: 10.17099/jffiu.11250

Keywords

References

Acar, H.H., Şentürk, N. 2000. Dağlık Orman Alanlarındaki Üretim Çalışmalarında Mekanizasyon. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Seri: B 46: 77–94.
Behjou, F. K., 2012. Effect of selective cutting type on the chainsaw productivity in Caspian Forests. Journal of Forest Research 23(4): 699-702, DOI 10.1007/s11676-012-0312-y.
Dykstra, D.P., 2009. Influence of Forest Operations on Timber Quality. In: Proceedings of an International Conference: Forest Growth and Timber Quality: Crown Models and Simulation Methods for Sustainable Forest Management. August 7–10, Portland, OR, USA, pp. 103-108.
Erdaş, O., Acar, H.H., Eker, M., 2014. Orman Ürünleri Transport Teknikleri. Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Yayın No: 233/39, Trabzon, 504 s.
Eker, M., Acar, H.H., 2006. Ormancılıkta Odun Hammaddesi Üretiminde Yıllık Operasyonel Planlama Modelinin Geliştirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 10(2): 235-248.
Gülci, N., 2014. Üretim Planlamasında Hassas Ormancılık Üzerine Araştırmalar. Doktora Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Orman Fakültesi, Kahramanmaraş. 264 s.
Schöler, J., 2000. Odun Üretimi (Kesim Tekniği, Motorlu Testere Tekniği, İş Emniyeti). Türk-Alman Ormancılık Projesi. Tercüme: Doç. Dr. Yaşar Şimşek ve Hasan B. Avcı. OGM, Ankara, Yayın No: 680. 102 s.
Tunay, M., Melemez, K., 2005. Motorlu Testere ile Yapılan Üretim Çalışmaları Üzerine Bir Araştırma. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Seri:B (1):31-41.
Vusic, D., Zecic, Z., Turk, Z., 2012. Productivity of Chainsaw Felling and Processing in Selective Forests of Croatia. Forest Engineering: Concern, Knowledge and Accountability in Today’s Environment, October 8-12. Dubrovnik (Cavtat), Croatia. 7 p.
Yenilmez, N., 2010. Tomruk Üretiminde Optimum Boylama Metodunun Tek Ağaç Düzeyinde Uygulanması. Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Orman Fakültesi, Kahramanmaraş. 126 s.
Yıldırım, M., 1989. Ormancılık İş Bilgisi. İ.Ü. Orman Fakültesi, Yayın No: 3555/404 287 s.
Yılmaz, M., Akay, A.E., 2008. Stand Damage of a Selection Cutting System in an Uneven Aged Mixed Forest of Çimendagi in Kahramanmaras-Turkey. International Journal of Natural and Engineering Sciences 2(1):77-82.